Το Πανεπιστήμιο Πατρών, ήδη από το 1986 ξεκίνησε να φιλοξενεί διεθνείς φοιτητές και φοιτήτριες με προγράμματα ανταλλαγών (Socrates/Erasmus). Η σταδιακή αύξηση της διεθνούς κινητικότητας δημιούργησε μηχανισμούς διασφάλισης ποιότητας αναφορικά με τα ακαδημαϊκά προγράμματα αλλά και την ανάγκη για την ενίσχυση της εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου. Σύμφωνα με έρευνα του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων, ο ελληνικός πολιτισμός και το ελληνικό τοπίο λειτουργούν ως βασικά κίνητρα (σε ποσοστό που φτάνει το 50%) για την επιλογή του Πανεπιστημίου Πατρών από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες Erasmus. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν τη διεθνή βιβλιογραφία που καταγράφει την ανάγκη των διεθνών φοιτητών και φοιτητριών να βρίσκουν πολιτισμικά ερείσματα στη χώρα φιλοξενίας.

Ταυτόχρονα η Πάτρα και η ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Ελλάδας φιλοξενεί έναν μεγάλο αριθμό αλλοδαπών μόνιμων κατοίκων που για την ηλικιακή ομάδα 25-55 χρονών ξεπερνά τους 6.000 (σύμφωνα με στοιχεία για τη διετία 2014-2016 από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου). Μεγάλο μέρος του πληθυσμού αυτού αναζητά πρόσβαση στη διδασκαλία και στην πιστοποίηση της γνώσης της ελληνικής γλώσσας.

Η δημιουργία, λοιπόν, του Εργαστηρίου της Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού ήταν μια στρατηγική απόφαση του Πανεπιστημίου Πατρών προκειμένου να ανταποκριθεί στην ανάγκη συστηματικής διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας σε ένα διευρυμένο κοινό (ακαδημαϊκό και μη) και στην προώθηση της εξωστρέφειάς του με όχημα τον ελληνικό πολιτισμό.